Bipolar bozukluk, hastalık dönemleri ve arada iyilik hali şeklinde seyreden bir duygudurum bozukluğudur. Tanı, doğru tedavinin en önemli ön şartı olduğu için oldukça önemlidir.
Bipolar bozukluk tanısı psikiyatri uzmanı tarafından yapılan değerlendirme ve psikiyatrik muayene sonucunda elde edilen klinik verilerle konulur. Bu nedenle, hastanın klinik öyküsü ve belirtileri ayrıntılı şekilde değerlendirilir.
Tanı aşamasında; detaylı klinik değerlendirme, muayene ve gözleme ek olarak yaşam öyküsü, aile görüşmesinden elde edilen bilgiler ve ölçekler gibi psikometrik incelemelerden elde edilen veriler de kullanılır. Yapılan değerlendirme ve psikometrik incelemelerde yaşam boyu manik/hipomanik belirtilerin olup olmadığı araştırılır.
Hastanın başvurduğu hastalık dönemine göre tanı ilk değerlendirmede konulamayabilir. Bu durumda bir süre izlem gerekebilir.
Döneme Göre Tanı Süreci
Hasta ilk başvurduğunda hastalığın manik ya da hipomanik dönemindeyse herhangi bir takip süreci gerekmeden bu tablonun ayırıcı tanısı yapılarak tanı o görüşmede konulur. Net bir manik dönemin görülmesi yeterlidir.
Hasta depresif dönemde başvurduğunda bipolar bozukluk tanısı çoğu zaman gecikir. Depresif belirtiler, bipolar bozukluktan çok major depresif bozukluğu düşündürdüğü için doğru tanı konulamayabilir. İlk hastalık dönemi depresyon olan hastalarda tanının konulması 8-10 yılı bulabilir, bu tanısal gecikme tüm dünyada benzerdir.
Tanı İçin Tetkik Gerekir mi?
Bipolar bozukluk tanısı klinik verilere dayanarak konur. Tek başına hastalık tanısı koydurabilecek bir kan testi, görüntüleme yöntemi ya da psikometrik inceleme testi yoktur.
Yapısal beyin görüntüleme yöntemi olan MR (Manyetik rezonans görüntüleme) ve EEG gibi yöntemler, idrarda madde analizi ve gerekliyse bazı kan tahlilleri yeni tanı alan hastaların ayırıcı tanısında kullanılır. Bu testler madde kullanımı, bazı tıbbi hastalıklar ya da nörolojik bir hastalığın bipolar bozukluğu taklit edebileceği durumları ayırt etmek için ayırıcı tanıda önemlidir.
Kanda Lityum Ölçümü Tanısal mıdır?
Hayır. Lityum kan düzeyi ölçümü ile kullanılan lityum tuzları içeren ilacın kandaki düzeyi ölçülür. Lityum kullanmayan bir kişide kanda lityum düzeyi ölçümünün klinik/tanısal bir anlamı yoktur.
